Gravel banden – dit moet je weten!

Dat gravelbikes de steden, paden en alles daartussen hebben veroverd, is algemeen bekend. Dat een gravelbike de juiste banden nodig heeft om aan de uiteenlopende gebruiksdoeleinden te voldoen, is ook doorgedrongen. Dat er inmiddels een grote keuze aan gravelbanden is, is ook geen geheim. Maar hoe vind je de juiste band voor je gravel fiets?

Hier kom je alles te weten wat je over gravelbanden moet weten. Welke bandenmaten op een gravelbike passen, bijvoorbeeld. Of welk bandenprofiel bij je plannen past. En of lekbestendige banden voor jou belangrijk zijn. En zo verder. Tegenwoordig spreekt men trouwens meestal van de “fietsband”, maar het is ook niet verkeerd om dit fietsonderdeel nog steeds fiets-buitenband te noemen.

Welke bandmaat past op je gravelbike?

Heel in het algemeen zijn er op de gravelbike – net als bij elke andere fiets – drie maten die je in de gaten moet houden als je banden uitzoekt.

1. Er is de wielmaat. Deze geeft de diameter van het wiel aan. Meestal is dat bij de gravelbike 28 inch (komt overeen met 622mm). Minder vaak zijn er 27,5 (584mm) of 29 inch.
2. Er is bovendien de bandbreedte. Op de gravel worden afhankelijk van het gebruiksdoel banden van 32 tot 55mm breed gemonteerd.
3. Beide samen is de bandmaat die je voor je gravel moet kopen.

Op de gravelbike zijn er bijzonder vaak 28 inch wielen, de bandbreedte ligt tussen 32 en 50mm. Afbeeldingen © Pirelli

Als eerste stap ontdekken we welke banden überhaupt op je gravelbike passen:

Hoeveel bandenspeling heeft je gravelbike?

Om de juiste banden voor je gravelbike te kopen, moet je weten, welke bandbreedte en welke banddiameter in je fietsframe passen.

Elke fiets heeft een door de fabrikant aanbevolen bandenspeling (of in het Engels “Clearance” of “Tire-Clearance”). De bandenspeling vertelt je hoe breed banden mogen zijn, zodat ze vrij in de achterbrug en de vork kunnen draaien. Bovendien is elke fiets gebouwd voor een bepaalde wielmaat.

Je kunt dus op de meeste fietsen – ook gravelbikes – alleen wielen in één maat rijden, maar banden in verschillende breedtes monteren.

Sommige fietsen bieden ook de mogelijkheid, wielen in verschillende maten te monteren. Dat werkt bijvoorbeeld bij de “Terra” gravelbikes van Orbea . Als je deze mogelijkheid hebt met je gravelbike, kun je in de sectie "Welke maten zijn er voor gravelbanden?" ontdekken hoe de banden de rij-eigenschappen beïnvloeden en kiezen welke rij-eigenschappen voor jou belangrijk zijn. Bij een fiets die deze mogelijkheid niet biedt, moet je je al bij de aankoop van de fiets vastleggen.

In welke maat worden gravelbanden gemeten?

De keuze van de juiste fietsband is helaas wat ingewikkeld, want er zijn verschillende maateenheden voor wielen, binnenbanden en buitenbanden, namelijk Franse maten, Engelse maten (in inch of duim) en ETRTO of ISO-maten.

Vaak hoef je je bij het zoeken naar de juiste fietsbanden niet met meerdere maten bezig te houden, want afhankelijk van het type fiets zijn bepaalde bandenmaten gebruikelijk geworden. Op racefietsen zijn vaak Franse bandenmaten te vinden, op MTB's wordt vaak in inch/duim of in Engelse bandenmaten gemeten en trekkingfietsen en stadsfietsen hebben meestal ETRTO-maten (of ISO) aangegeven.

Alsof dat nog niet ingewikkeld genoeg is, wordt de zaak helaas door de verschillende benaderingen bij het meten van de banden nog iets onoverzichtelijker. Terwijl voor inch/duim en Franse bandenmaten de buitendiameter wordt gemeten, rekent de ETRTO-specificatie namelijk met de binnendiameter bij de bandenkraal. Er zijn echter tabellen die je helpen bij het vergelijken van de maten.

Welke bandenmaten voor welke fiets?

• Franse maten → Racefietsen
• ETRTO maatindicaties → Trekkingfietsen en stadsfietsen
• Bandenmaten in inch/duim → Mountainbikes

Bij banden voor gravelbikes gaat de tendens naar Franse bandenmaten. Maar omdat het gebruiksdoel van de gravelbike precies de overlap van alle fietsen dekt, moet je je mogelijk met alle drie maatsystemen bezighouden als je de juiste gravelbanden zoekt.

• Als je je gravelbike vooral in de stad gebruikt, kan het zijn dat je all-weather banden met ETRTO-specificatie zult kopen.
• Als je offroad wilt rijden, kunnen banden uit de MTB-sector in inch/duim de juiste zijn.
• Als je een dynamisch rolgedrag voor snelle ritten op asfalt zoekt, krijg je te maken met racefietsbanden en Franse bandenmaten.

Vaak (maar niet altijd) worden gravelbikes qua banden gelijkgesteld aan racefietsen. Daarom vind je vaak de Franse bandenmaten als fabrikantinformatie voor de bandenvrijheid van een gravelbike of als maatvoering op de banden zelf.

Aangezien ze vaak op de gravelbike te vinden zijn, hier een snelle uitleg van de Franse bandenmaten - ze bestaan uit de volgende maten:

Ongeveer buitendiameter

x Bandbreedte

Algemene OPMERKING OVER BANDENHOOGTE; A, B of C

Een gangbare bandenmaat op de gravelbike zou zijn 700x35C, de band heeft daarmee dus ongeveer 700mm (70cm) buitendiameter, 35 mm breedte en C komt hier overeen met ca. 39mm.

Welke maten zijn er voor gravelbanden?

Er zijn op de fiets dus verschillende wielmaten, de meeste gravelbikes rijden echter op een van de twee mogelijke maten, ze hebben 28 inch wielen of 27,5 inch wielen. Dit maakt de keuze van de juiste banden aanzienlijk eenvoudiger.

De diameter van de wielen

Gravelbikes hebben dankzij hun afkomst van de racefiets meestal 28 inch wielen, maar er zijn ook 27,5 of 29 inch diameters (dus bijzonder dikke 28-inch banden). Afhankelijk van wat je frame toelaat, moeten de juiste wielen worden gemonteerd en banden in deze maten worden gemonteerd.

De wielmaten voor gravelbikes als tabel

	27,5 inch-wielen	28 inch-wielen
ETRTO	… -584	… -622
Inch/inch	27,5x…	28x…
Frans	650x…	700x…

(de punten vervangen hier de bandbreedte)

Welke invloed heeft de wielmaat bij de gravelbike?

In de wereld van offroadfietsen worden de wielmaten al jaren fel bediscussieerd, soms worden kleinere banden als beter beschouwd, dan weer worden alleen grote banden gebruikt. Wie helemaal niet kan kiezen, koopt een fiets met een mullet-setup, dus twee verschillende banden voor en achter, of een frame dat de mogelijkheid biedt om verschillende bandenmaten te monteren. Maar welke band is beter op de gravelbike?

Grotere banden op de gravelbike?

Grote banden (of beter: grote wielen) zijn ook op de gravel altijd goed voor optimale vooruitgang, als je dus afstand wilt maken, en dat snel, dan moet je voor grotere banden kiezen. Het sturen kan door grotere wielen iets trager aanvoelen, maar de fiets houdt beter zijn koers, hij loopt over het algemeen stabieler. Als je offroad bent, kan het heel interessant zijn dat grote wielen beter over obstakels rollen dan kleine.

Kleinere banden op de gravelbike?

Kleinere wielen maken je gravel niet alleen wendbaarder, ze versnellen ook sneller. Daarentegen neemt de efficiëntie op de weg iets af. Kleinere wielen bieden echter een extra keuzemogelijkheid: afhankelijk van de toegestane speling kun je op kleinere wielen banden met een groter volume rijden. Zo'n setup biedt meer demping, betere grip en verbetert de lekbestendigheid.

Naast de technische voor- en nadelen speelt natuurlijk ook de lichaamslengte van de rijder/rijdster een rol bij de keuze van de juiste banden voor een gravelbike. Kleine framematen passen bij kleine wielmaten, vooral grote rijders hebben een grote framemaat nodig en daarmee grotere wielen.

De bandbreedte op de gravelbike

Ongeacht de wielmaat kun je verschillende “dikke” banden rijden. Van 32 tot 50mm zijn de gangbare bandbreedtes op de gravelbike, de breedte heeft een duidelijk effect op de rij-eigenschappen van de fiets, vooral op de demping en de efficiëntie. Maar ook de gevoeligheid voor lekke banden wordt beïnvloed.

De bandbreedte op de gravelbike als tabel

	32mm	35mm	37mm	40mm	47mm	50mm
ETRTO	32-...	35-...	37-...	40-...	47-...	50-...
Inch/Zoll	…x1,25 (of …x 1 ¼)	…x1,35	…x1,40 (of … x 1 ⅜ )	…x1,5 (of …x1 ½ )	…x 1,75	…x 2,0
Frans	…x 32B/C	…x 35B/C	…x 35B/C	…x 38B/C	…x 45C	–

(de punten vervangen hier de wieldiameter)

Welke invloed heeft de bandbreedte op de gravelbike?

De breedte van je gravelbanden voel je direct, of je nu bredere of smallere banden monteert, heeft invloed op de rij-eigenschappen, het comfort op de fiets en de lekgevoeligheid.

Brede banden op de gravelbike?

Hoe meer lucht in je gravelbanden zit, des te meer demping bieden ze, brede banden rijden dus comfortabeler. Brede banden hebben ook meer oppervlak op de weg, waardoor ze meer tractie en grip bieden. Aan de andere kant stop je meer kracht in het overwinnen van de rolweerstand als er meer bandoppervlak op de weg “kleeft”. Tot slot zijn brede banden natuurlijk meestal zwaarder.

Smalere banden op de gravelbike?

Als je haast hebt, moet je voor smallere banden kiezen, minder rolweerstand, minder gewicht en een uitstekende efficiëntie zijn hier de duidelijke voordelen. Daarentegen verliest de fiets met afnemende bandbreedte terreinvaardigheid. Hoe smaller de banden, des te gladder moet het wegdek zijn. Ook de demping is bij smalle banden minder goed.

Het juiste bandprofiel voor je gravelbike

De banden van je gravelbike hebben een "patroon", en afhankelijk van het gebruik meer of minder daarvan. Dit patroon, aka. bandenprofiel, maakt de banden sneller of meer geschikt voor ruw terrein. Dikke noppen grijpen beter in slechte ondergronden, maar hebben meer energie nodig. Gladde banden rollen efficiënt, maar hebben vlakke ondergronden nodig.

• Als je off-road rijdt
• Als je op slechte of losse ondergronden rijdt
• Als topsnelheid niet zo belangrijk voor je is
• Als je ook bij slecht weer en in de modder onderweg bent

… zou je banden met veel profiel moeten verkiezen.

Meer profiel nodig? Dan is zo'n gravelband de juiste keuze. Afbeelding © Pirelli

• Als je op redelijk verharde wegen onderweg bent, dus op geasfalteerde fietspaden, op boswegen enz.
• Als je je gravel vooral in de stad en dagelijks gebruikt
• Als je bij verschillende weersomstandigheden onderweg bent

… zou je banden met een gematigd profiel moeten monteren.

• Als je snelheid waardeert
• Als je op asfalt rijdt
• Als je vooral bij droog weer rijdt

… is minder profiel, dus slicks, het beste.

Vergeet niet dat meer profiel je banden zwaarder maakt.

Slicks of bijzonder gladde banden zijn er ook voor de gravelbike. Afbeelding © Panaracer

Heeft je gravelbike lekbestendige banden nodig?

Een gravelbike is graag lang onderweg, de toerrad-genen schreeuwen bijna om meerdaagse tochten! Hoe verder je je daarbij van de beschaving verwijdert, hoe veiliger je bent met lekbestendige banden. Vooral als je je gravel voor bikepacking-tochten met veel bagage wilt gebruiken, kunnen lekbestendige banden een echte aanwinst zijn. Een zwaar beladen fiets is gevoeliger voor lekke banden, lekbestendige banden besparen je dan een hoop gedoe. Bij lekbestendige banden is een rubberen laag of een weefselinzet in de banden verwerkt, die beschermt tegen doorboringen of sneden.

Het nadeel van lekvrije banden: Ze kosten vaak iets meer en wegen vaak ook iets meer door de beschermlaag in het karkas. Maar voor meer gravelplezier zonder lekke band wordt dat graag geaccepteerd! Ook als je met lekvrije banden onderweg bent, mag de reservebinnenband natuurlijk niet ontbreken op langere tochten! Een alternatief is een lekbeschermingsinzet, we hebben een testverslag voor je in de blog.

Zijn tubeless gravelbanden beter?

Tubeless banden zijn natuurlijk ook een optie op de gravelbike. Als je wielen tubeless-compatibel zijn, kun je een gravelbike ombouwen naar tubeless banden.

De voordelen van een tubeless-setup zijn veelzijdig. Je kunt tubeless banden met minder bandenspanning rijden, wat comfortabel is en betere grip biedt. Bovendien maakt dit de banden minder gevoelig voor lekrijden. De afdichtmelk sluit kleine gaatjes direct af zonder veel moeite van jouw kant, van kleinere doorboringen merk je vaak niets. De fiets wordt zonder binnenbanden lichter, ook dat is een voordeel.

Natuurlijk zijn er ook nadelen: Tubeless velgen en banden zijn meestal duurder en de montage duurt langer dan het installeren van een systeem met binnenbanden.

We hebben hier in de Bike Blog een handleiding voor de ombouw naar tubeless voor je. De afzonderlijke stappen worden hier weliswaar op een MTB getoond, maar werken in grote lijnen ook voor gravel.

> Ontdek tubeless banden

Ombouwen naar tubeless? Geen probleem op de gravel! Afbeelding © Peaty’s

Wat moet je verder weten?

• Reflecterende strepen: Als je met je gravelbike op openbare wegen wilt rijden, moet deze de voorgeschreven veiligheidsuitrusting hebben, waaronder zijreflectoren. Als er lichtstrepen op de banden zitten, ben je van deze zorg verlost!
• De rubbermengeling: Banden bestaan uit verschillende mengelingen, ook wel “compound” genoemd. Elke fabrikant heeft hier zijn eigen recept en heeft zijn “geheime recepten”. Er zijn mengelingen die “beter kleven”, dus meer grip en betere grip bieden. Andere zijn speciaal geschikt voor nat weer, weer andere rollen beter. Om het juiste bandmateriaal voor jouw doeleinden te vinden, is het de moeite waard om de producten van verschillende fabrikanten te vergelijken. Ook de eigenschappen van verschillende modellen van dezelfde fabrikant zijn zeer verhelderend en een vergelijking helpt je bij de keuze!
• Moet je speciale gravelbanden rijden ? Er zijn nu speciale gravelbanden van alle fabrikanten. Ze zijn bijzonder geschikt voor de diverse eisen die aan een gravelbike worden gesteld, maar ze zijn geen must. Als je snelheidsrecords wilt najagen, kun je bij racefietsbanden kijken, als je meer geïnteresseerd bent in offroad-avonturen, zijn MTB-banden uit de XC- of marathonsector een goede optie. Ook all-weather stadsbanden moet je niet meteen links laten liggen. Als je gravel vooral in de stad wordt gereden, zijn all-weather stadssloffen het overwegen waard.

↪Gravel Bike Banden & Accessoires in de online shop↩

Gravel Bike Banden | Binnenbanden | Gravel Bike Wielen

De juiste bandenspanning voor gravelbikes

De bandenspanning beïnvloedt de rij-eigenschappen van je fiets aanzienlijk. Tractie, stuurgedrag, lekgevoeligheid, efficiëntie, demping enz. worden erdoor beïnvloed.

De bepaling van de druk is een mix van fabrieksopgave (zie druk op de bandenzijde), ervaring, rijstijl, terrein, gewicht van de rijder en meer, daarom is het moeilijk om hier exacte cijfers te geven. Het beste kun je als volgt te werk gaan:

1. Pomp je gravelbanden op volgens de fabrieksopgave.
2. Rijd korte testritten en pas de druk aan op gevoel.
3. Als je langere tochten onderneemt, is een minipomp met manometer handig. Deze helpt je om de bandenspanning nauwkeurig te bepalen. Je kunt experimenteren met verschillende waarden en geleidelijk de perfecte bandenspanning vinden.

Mocht je nog de juiste gravelbike missen:

➽ Gravel Bikes bij Bike Mailorder

alle Gravel Bikes | Dames Gravel Bikes | Heren Gravel Bikes

Veel meer informatie vind je in de andere delen van onze bandserie:

1. Zo bepaal je de bandenspanning voor je fiets
2. Vind de juiste bandbreedte voor je fiets
3. Alles wat je moet weten over fietsventielen
4. Zo bepaal je de bandmaat voor je fiets

Titelbeeld: Dimitrii Vaccinium op Unsplash