Rugzak met drinkzak of fietsflessen?

Hoe warmer het weer wordt, hoe belangrijker het is om tijdens het sporten of op uitstapjes voor voldoende vocht te zorgen. Als fietser heb je hier echt een voordeel, want in tegenstelling tot een tennisracket, voetbal of surfplank helpt je sportuitrusting je bij het vervoeren van je watervoorraad. Je kunt op bijna elke fiets een, twee of zelfs drie flessenhouders monteren, op een fiets met bagagedrager kun je desnoods een hele krat water meenemen. Of je vervoert je water "op de rug", in een drinkrugzak past liters vloeistof. Hier ontdek je hoeveel vocht je waar kunt inpakken en waar je als fietser speciaal op moet letten bij de watervoorziening.

Wat kan een drinkrugzak?

Aanvankelijk zijn drinkrugzakken als zodanig zelden te koop. Het essentiële deel van een drinkrugzak is het drinksysteem, dus de waterblaas, de slang en het mondstuk. Meestal koop je een aparte fietsrugzak en daarbij een drinksysteem. Slechts af en toe worden de twee delen ook direct als combinatie verkocht. Kleinere waterreservoirs hebben een inhoud van 0,75 liter, in de grootste kun je tot 3 liter kostbaar vocht vullen.

Drinksysteem met slang en mondstuk, hier Hydration Bladder 1,5 liter van Evoc

Over het algemeen heb je hier twee mogelijkheden:

• Je kunt een drinkrugzak kopen. Deze is in de eerste plaats bedoeld voor het transport van een waterzak en biedt wat extra opbergruimte voor enkele andere spullen. Het voordeel van deze variant: de rugzak heeft niet veel extra functies, maar is daardoor licht.
• Je kunt ook een fietsrugzak kopen, die een vak voor een drinkzak en een opening voor de slang heeft. Deze rugzakken zijn er in veel verschillende maten en met meer of minder inhoud. Het voordeel: fietsrugzakken zijn bijzonder comfortabel te dragen op de fiets, ze hebben veel vakken voor je kleine spullen.

Zo werkt het drinksysteem

De opening van de drinkzak is groot genoeg zodat je de zak gemakkelijk kunt vullen en reinigen, bij veel modellen kan de gehele bovenkant worden geopend. Mocht je toch een keer op de drinkrugzak landen, dan zijn de waterzakken bijzonder stabiel en beschermd tegen barsten. Ze zijn gemaakt van dun kunststof en zijn daardoor licht en zacht; ze kunnen zich aanpassen aan de vorm van de rugzak en je bewegingen.

De waterzakken hebben vaak een schaal die helpt bij het afmeten en mengen van spritzer of drankpoeder. Dankzij het zachte materiaal gaat het hier eerder om geschatte waarden.

Waterzak met inhoudsindicatie, hier Reservoir 3L van Leatt

Bijna alle drinkslangen hebben een mondstuk dat door licht bijten wordt geopend, het wordt ook wel “bijtventiel” genoemd. De drinkslangen zijn bij sommige fabrikanten ook verkrijgbaar met een isolerende hoes, die je drankje in de zomer koel en in de winter warm houdt.

Afhankelijk van de constructie van de rugzak (dit heeft minder te maken met de bouw van de drinkzak) kun je de slang over de schouder of onder de arm leiden. Sommige modellen laten beide toe.

In de rugzak wordt je drankje van twee kanten verwarmd, door je lichaamswarmte en door de zon van buitenaf. Als je niet graag lauw drinkt, is een isolerende laag in het watercompartiment van de rugzak nuttig.

Mocht de watertank toch een keer lekken, dan kan in sommige rugzakken een waterdicht telefoonvak je smartphone beschermen tegen de vloeistof. Onze tip: voor de zekerheid kun je de smartphone ook in een kleine drybag stoppen.

Drinkrugzakken voor MTB:

Veiligheid of genoeg te drinken? Gelukkig hoef je hier niet te kiezen, want er zijn mountainbike-rugzakken die beide kunnen. Ze hebben een ingebouwde rugbeschermer, maar er is toch een vak voor de waterzak.

De meeste drinkzakken zijn verticaal, maar MTB-rijders kunnen drinkzakken in liggend formaat kopen. Ze hebben minder inhoud, maar kunnen laag in de rugzak worden opgeborgen. Dat heeft twee voordelen: Het gewicht van het water rust niet alleen op je schouders, bij een gesloten buikriem nemen de heupen een deel van de draaglast over. Bovendien heeft je rugzak zo een laag zwaartepunt en beïnvloedt het niet je rijstabiliteit.

Informatie over de fietsflessen

Het hangt ervan af hoeveel schroefogen de fabrikant van je frame heeft ingebouwd, maar een bidonhouder kan meestal worden gemonteerd, vaak zijn het er zelfs meerdere. Alleen bij een fully ziet het er soms slecht uit, hier is er in de framedriehoek gewoon niet genoeg ruimte voor de “cage”. De houder (of Engels: “cage”) is van kunststof, aluminium of carbon, de flessen meestal van kunststof, maar ze zijn er ook van aluminium of roestvrij staal.

De materialen van de fietsflessen vergeleken:

Kunststoffles	Metalen fles
licht	hoger gewicht
ongevoelig	kan bij vallen beschadigd raken of deuken
zacht, kan worden samengedrukt, om snel veel water te krijgen	stijf
zeer goedkoop	iets duurder
moet van schadelijke stoffen vrij kunststof zijn	Roestvrij staal is meestal vrij van schadelijke stoffen; aluminium wordt niet langer aanbevolen voor contact met voedsel
verwarmen snel, maar er zijn geïsoleerde flessen	dubbelwandige flessen isoleren
beschadigen de fiets meestal niet	kan in de bidonhouder rammelen en bij vallen de lak beschadigen
doorzichtig en voorzien van een schaal	de resterende hoeveelheid moet je raden

Een klassieke kunststof fietsdrinkfles, hier FOX Racing Purist, 26 oz., 770ml

Zijn er speciale fietsdrinkrugzakken en -flessen?

Er zijn veel drinkflessen, en ook voor steeds meer buitensporten worden drinkrugzakken aangeboden. Dan rijst natuurlijk de vraag: Heb je een fles en rugzak speciaal voor MTB, racefiets, trekkingfiets en co nodig? Of zijn ze allemaal hetzelfde?

De drinksysteem in de rugzak zijn voor wandelaars, fietsers of joggers hetzelfde. Wat verschilt, is de rugzak eromheen. Voor fietsers zijn er fietsrugzakken die in de gebogen fietshouding beter zitten dan rugzakken die voor een rechte rug zijn ontworpen. In de regel kun je met een fietsrugzak probleemloos gaan wandelen. Een wandelrugzak wordt op de fiets echter snel vervelend. Als je je (drink-)rugzak dus vaak en lang op de fiets wilt gebruiken, is een speciale fietsrugzak zeer aan te bevelen.

Bij het fietsen zit een fietsrugzak gewoon beter!

Je kunt een fietsdrinkfles bij elke andere sport gebruiken, andersom passen echter veel drinkflessen niet in de fleshouder van de fiets of blijven ze daar in ieder geval niet zitten. Bij de fleshouders heeft zich een passende diameter van 74mm gevestigd, een norm is er niet. Ook de lengte van de flessen is beperkt, zodat ze niet uit de houder vallen. Veel meer dan 700 tot 750ml per fles is er niet in. De fleshouders zijn afgestemd op deze maten en zorgen voor een goede grip.

Wat is beter? Drinkfles of drinkrugzak?

Of je liever met een drinkrugzak en waterslang traint, of toch naar de fietsdrinkfles grijpt, is een kwestie van smaak. Beide vloeistofvoorzieningen hebben voor- en nadelen, hier sommen we ze nog eens op:

Drinkrugzak Voordelen:

• bevat grote hoeveelheden vloeistof
• je hoeft geen fleshouders te monteren
• bergt extra mueslirepen, telefoon of regenjas op
• je kunt "hands-free" drinken, je blik blijft op de weg en je handen aan het stuur
• in zeer kleine frames (bijv. Fullys) of als je frametassen monteert, blijft er geen ruimte voor genoeg drinkvoorraden, een drinkrugzak is in dit geval geen probleem

Drinkrugzak Nadelen:

• hogere aanschafprijs
• vol getankt rust er een behoorlijk gewicht op je rug
• af en toe heb je vervanging nodig voor doorgebeten mondstukken
• er zijn geen geïsoleerde waterzakken, je hebt een rugzak nodig met een geïsoleerd vak
• de zachte waterzakken en het drinksysteem moeten met de hand worden gespoeld

Voordelen van een fietsdrinkfles:

• eenvoudig schoon te maken, ook in de vaatwasser
• geïsoleerde flessen koelen of houden dranken warm
• aanzienlijk goedkoper dan een drinksysteem en rugzak
• je draagt het gewicht van de vloeistof niet op je lichaam
• sommige flessenhouders kunnen ook gereedschap, een reservebuis of een minipomp vervoeren

Nadelen van een fietsdrinkfles:

• beperkte hoeveelheid vloeistof
• je moet naar de fles kijken en er met één hand naar grijpen
• in kleine frames is er geen ruimte voor (meerdere) flessen

Flessenhouder met opbergvak voor een CO2-minipomp. Hier de flessenhouder Uncage Side Draw van Birzmann

Zo drink je goed tijdens fietstraining

Je drinkrugzak heeft een inhoud van 2,5 liter - water erin en gaan? Je fiets heeft drie flessenhouders, die vul je dan ook allemaal? Stop, het hangt af van je fietsplannen. Bij intensieve professionele training in grote hitte kan het lichaam tot 2 liter water per uur verliezen, bij amateursporters is dat aanzienlijk minder, ongeveer 0,5 tot 1 liter. Hier zijn een paar tips over hoe je tijdens fietstraining 'goed' drinkt om uitdroging en de negatieve gevolgen ervan te voorkomen.

• Drink ook als je geen dorstgevoel hebt, want je lichaam ontwikkelt dorst als reactie op watertekort. Als je dorst krijgt, is het eigenlijk al te laat.
• De vuistregel: neem toch liever iets te veel vloeistof mee dan te weinig! Topsporters bij racefietstraining hebben iets meer nodig dan downhillers, die de zwaartekracht hun werk laten doen, of ontspannen toerfietsers.
• In de twee uur direct voor de training kun je ongeveer een halve liter drinken.
• Drink liever vaak een slok dan een hele fles in één keer. Een drinkrugzak is daarvoor bijzonder praktisch! Het wordt aanbevolen om ongeveer elke 15 tot 30 minuten 100 tot maximaal 250 ml te drinken
• Voor intensieve training kun je de hoeveelheden vloeistof inschatten op basis van de trainingsduur.
• Voor een ontspannen dagtocht moet je gewoon zoveel mogelijk vloeistof meenemen, vooral als je onderweg geen gelegenheid hebt om bij te vullen.
• Je kunt je vloeistofbehoefte ook nauwkeurig controleren. Weeg jezelf voor en na de training. Het verschil in gewicht voor en na is het vochtverlies. Nu weet je hoeveel vloeistof je moet drinken om je waterbalans te herstellen. De hoeveelheid die je onderweg al hebt ingenomen, kun je daarbij aftrekken.

Ook kinderen hebben onderweg genoeg vocht nodig!

Kan men tijdens fietstraining ook te veel drinken?

Sporters moeten veel drinken, maar het is inderdaad mogelijk om te veel te drinken! Vooral bij extreme sporters komt het voor dat ze door zweet veel elektrolyten verliezen, en met te veel water de balans verder verstoren. Zo kan het leiden tot een "watervergiftiging" of het gevreesde Over-Drinking met fatale gevolgen.

Welk drankje moet in de fietsflacon?

Over het algemeen is het altijd een goed idee om water mee te nemen, want je lichaam heeft voor, tijdens en na het sporten vooral vocht nodig. Om verloren calorieën en elektrolyten (mineralen zoals natrium, kalium of magnesium) aan te vullen, zijn vruchtensapmengsels ook uitstekend. Ook isotone sportdranken vullen uitgezweten vocht en mineralen aan, dankzij de exacte doseerbaarheid kun je de behoefte precies dekken. Afhankelijk van de samenstelling kunnen ze ook calorieën leveren, die een prestatievermindering voorkomen. En ook al gaat het gerucht steeds rond dat bier daarbij zou helpen, verloren calorieën en mineralen aan te vullen, zijn alcoholische dranken op de MTB of racefiets natuurlijk taboe.

Voor intensieve training is ook de combinatie van water en energie-gel geschikt, want gel kun je onderweg gemakkelijker doorslikken dan energierepen.

Isotone dranken kun je in veel verschillende smaken kopen. Ook al zouden ze officieel naar sinaasappel of aardbei moeten smaken, vaak krijg je een licht zoute drank, de mineralen die zijn toegevoegd zijn daarvoor verantwoordelijk. Isotone dranken in poedervorm, die je zelf kunt mengen, besparen trouwens een hoop plastic afval, want uit een blik poeder worden veel liters kant-en-klare drank.

De juiste fietsflacon: Praktische tips

• Koolzuur in de drinkrugzak of in de fietsflacon?

Dranken met koolzuur worden tijdens het sporten eerder niet aanbevolen, want met de drank slik je een hoop luchtbelletjes in. Vooral tijdens een ruige MTB-tocht kan koolzuur in de watervoorraad ook tot een technisch probleem leiden: de fietsflacon of de drinkrugzak worden onderweg flink door elkaar geschud, waardoor ze onder druk staan en de sluiting je om de oren vliegt. Als je koolzuurhoudende dranken wilt meenemen, moet je een fietsflacon kopen die een ventiel heeft, waardoor te veel geschudde koolzuur kan ontsnappen.

• Gif in de fles voor fietstochten?

Als je vandaag een hoogwaardige sportdrinkfles koopt, kun je ervan uitgaan dat deze is gemaakt van een materiaal dat vrij is van schadelijke stoffen. Dit geldt ook voor het drinkreservoir van een drinkrugzak en het slangensysteem. Dat betekent dat de flessen vrij zijn van chemicaliën of schadelijke stoffen die in je drankje zouden kunnen terechtkomen. Let bij de aankoop op aanduidingen zoals "zonder BPA, BPS of BPF", "bevat geen weekmakers" of "ftalaatvrij"! Flessen en drinkreservoirs van goede merkfabrikanten zijn doorgaans schoon, alleen bij zeer goedkope flessen wordt nog twijfelachtig kunststof gebruikt.

• Smaakloos is beter!

Vooral als het drankje in de fietsdrinkfles in de zomer langzaam warmer werd, gaven drinkflessen vroeger graag een flauwe plastic smaak aan hun inhoud af. Tegenwoordig zijn ze daarentegen meestal smaakneutraal, zelfs als de vloeistof langer in de fles is bewaard. Veel fabrikanten verzegelen het binnenoppervlak met een smaakneutrale laag.

• Thermosflessen helpen tegen lauwe dranken

Bij een fietstocht in de zomer wordt het in elke fietsdrinkfles op den duur warm, vooral flessen die in de flessenhouder zijn geplaatst, worden direct aan de zon blootgesteld. Hier biedt een thermosfles of isolatiefles uitkomst, want deze houdt niet alleen in de winter thee en koffie warm, in de zomer blijft je watervoorraad koel. Deze flessen hebben een dubbele wand, de lucht ertussen dient als isolerende thermolaag. De dikkere fleswand vermindert echter weer de inhoud, maar sommige flessen kunnen toch worden ingedrukt.

Het waterreservoir van de drinkrugzak is meestal niet geïsoleerd, maar de rugzak kan wel een isolerend vak hebben.

Een dubbelwandige fietsdrinkfles houdt dranken langer koel. Hier Podium Dirt Series Chill van Camelback

• Kan ik fietsdrinkflessen in de vaatwasser reinigen?

Niet elke fles kan in de vaatwasser worden gereinigd! Bij de aankoop kun je erop letten of de fabrikant de drinkfles heeft goedgekeurd voor reiniging in de vaatwasser; als deze dan ook nog een grote opening heeft, bespaar je jezelf handwerk. Hoe kleiner de opening, hoe minder kans de vaatwasser heeft om de fles ook echt tot aan de bodem te reinigen.

Let op! Vooral als je niet alleen water in je fles wilt vullen, is reiniging in de vaatwasser eenvoudiger en hygiënischer dan met de hand wassen. Vruchtensap is ook bij wielrenners een populair drankje, maar de mix van water en sap is ook een goede voedingsbodem voor schimmelsporen. Ook andere isotone mengsels kunnen snel tot bacteriegroei leiden. Voor deze dranken is een vaatwasmachinebestendige fles de beste keuze.

• Hoe reinig ik het waterreservoir van mijn drinkrugzak?

Bij de drinkrugzak wordt het al moeilijker. Met een reinigingsset, die reinigingsborstels en reinigingstabletten bevat, wordt het drinkreservoir hygiënisch schoon

Met welke reinigingsmiddelen het drinksysteem gereinigd kan worden, vertelt de gebruiksaanwijzing je. Afhankelijk van de fabrikant zijn er speciale reinigingstabletten, of je kunt gebitsreiniger of afwasmiddel gebruiken.

Om alle hoeken van de drinkslang te bereiken, kunnen de drinksysteem meestal in alle kleine onderdelen worden gedemonteerd, zodat je ze eenvoudig afzonderlijk kunt schrobben.

Met een reinigingsset blijft je waterreservoir aprilfris. Hier Crux Reinigingsset van Camelback

• Mag het iets minder zijn? Water in de heuptas

Als je niet liters water wilt meenemen, kun je gewoon terugvallen op de afgeslankte versie van de drinkrugzak. Ook heuptassen bieden de mogelijkheid om een kleiner waterreservoir in te pakken. Tot wel maar liefst 1,5 liter past zo in de heuptas, en daarmee zijn veel tassen nog lang niet vol, je hebt extra opbergruimte voor andere benodigdheden.

Heuptas met drinksysteem, hier Hydration Core van Leatt

Fietsflessen Fun Facts

1. Als je 'alleen maar' water in je fietsflessen hebt, werkt het ook als een kleine douche voor onderweg!
2. Het wordt nog leuker met een drinkrugzak, waarbij je het mondstuk kunt verwijderen. Hang het volle waterreservoir aan een tak en maak er zo een campingdouche van. Andersom werkt het helaas niet, campingdouches zijn niet altijd van schadelijkvrij materiaal gemaakt en dus niet geschikt voor dranken.
3. Er zijn speciale containers die de grootte van een fietsflessen hebben, en waarin je andere accessoires kunt opbergen. In principe houdt niemand je tegen om een slang en een multitool in een fietsflessen te stoppen en je noodpakket in de flessenhouder op te bergen.
4. Afgezien van het feit dat koolzuur je fietsflessen onder grote druk zet, moet de lucht die je met een koolzuurhoudende drank inslikt er ook weer uit. In klare taal: veel koolzuur leidt tot veel boeren. Dat wordt snel gênant, bijvoorbeeld als je in een groep rijdt.

Drinkrugzak of fietsfles, drinkhoeveelheid en welke drank... nu weet je hoe je je vochtbalans tijdens het fietstraining kunt aanvullen en welke voor- en nadelen de twee mogelijke wateropslagen bieden. Proost dan maar!